Çocuğunuzun Psikolojisini Daha İyi Anlamak için 13 İpucu Ebeveynlik, çocuklarınıza rahat bir hayat sunmaktan daha fazlasıdır. Duygusal olarak çocuğun yanında olmak ve onlara bir güvenlik hissi vermek de en az bunun kadar önemlidir. İşte çocukları daha iyi anlamanıza yardımcı olacak birkaç temel ipucu. Seçkin psikolog Sigmund Freud'a göre, bebekler başlangıçta içgüdüsel ve bencil dürtüler tarafından yönlendirilir ancak zaman içinde kademeli olarak anne babalarının değer ve kurallarını benimseyerek daha gerçekçi bir yaklaşım edinirler. Bunlar, çocuğun vicdanının gelişiminde rol oynar. Ebeveynler olarak sizin üzerinde çalışmanız gereken en önemli şeylerden biri çocuğunuzun psikolojisini anlamaktır. Hayır, ebeveynlik konusunda bir dereceye sahip olmanıza gerek yok. Yapmanız gereken çocuğunuzun neyi sevip neden hoşlanmadığını, onu neyin güldürdüğünü, motive ettiğini ya da neyin mutsuz ettiğini, ağlattığını çözmektir. Gelişim psikolojisinin önemli bir parçası olan çocuk psikolojisi, geniş ve konunun en çok incelenen alanlardan biridir. Bu alan, doğumdan ergenliğe kadar çocukların psikolojik süreçlerine odaklanmaktadır. Bebeklik döneminde ortaya çıkan psikolojik değişiklikleri not alır. Çalışmanın kapsamı motor becerileri, bilişsel gelişim, dil becerileri, sosyal değişim, duygusal gelişme vb. gelişimleri kapsar. Ebeveynlerin, çocuklarının yetenek ve becerilerini veya bunların eksikliğini yorumlamada kendi yolları vardır. Çocuklarınızı anlamıyorsanız, onları yanlış yorumlayabilir veya yanlış değerlendirebilirsiniz. Bazen bu yanlış yorumlar, zararsız olabilir, ancak çoğu kez değillerdir. Ebeveynlerin rolü bir çocuğun psikolojik gelişimi için anahtarıdır. Çocuk gelişimi konusundaki farkındalığın olmaması, çocukların zayıf, yanlış bir şekilde yargılanmasına neden olabilir ve bu da ebeveynlerin, çocukları için yanlış kararlar almasına açar. Michigan Üniversitesi'nden Dr. Brenda Volling tarafından yapılan bir araştırma da, çocukların gelişiminin ailelerinin ona ayırdığı zamanla doğrudan alakalı olduğunu gösterdi. Dolayısıyla, ebeveynlerin çocuklarının duygusal ve zihinsel gelişimine etkili bir biçimde katkıda bulunabilmeleri için çocuk psikolojisi ve gelişiminin farklı yönleri hakkında kendilerini eğitmeleri önemlidir.
Çocuk psikolojisi hakkında bilgi edinmenin en basit, en etkili yollarından biri de gözlemdir. Çocuklarınızın yaptıklarına veya söylediklerine ilgi gösterin. Yemek yerken, uyurken ve oynarken eylemlerini, ifadelerini ve genel olarak mizaçlarını gözlemleyin. Çocuğunuzun benzersiz olduğunu ve büyüdükçe kendini gösteren bir kişiliğe sahip olacağını unutmayın. İşte bu yüzden çocuğunuzu diğer çocuklarla karşılaştırmaktan kaçının; zira sadece ebeveynlik için stres oluşturmaz aynı zamanda çocuğa değersiz olduğunun hissini verir. Kendinize, çocukların psikolojisini anlamanıza yardımcı olabilecek birkaç soru sorun:
Bu soruları cevaplarken çocuğu yargılamayın. Sadece haberdar olmak için gözlemleme yapın.
Ebeveynler bugün iş ve ev çemberinde meşgul. Bu nedenle birden çok görevi aynı anda yerine getirmekten yarar umabiliyorlar; bunlardan biri de çocuklarıyla ilgilenmek olabiliyor. Çocuğunuzla bu şekilde vakit geçiriyorsanız, şimdi bir değişim zamanı gelmiş demektir. Çocuklarınızı anlamak istiyorsanız, onlara vakit ayırmanız gerekir.
Kaliteli zaman her zaman konuşmak ya da birlikte bir şeyler yapmak anlamına gelmez. Bazen birlikte oturup, kişiliği hakkında bazı bilgiler toplamak için onları sessizce gözlemleyebilirsiniz.
Çocuklarınızla vakit geçirmeyi planlıyorsanız, yalnızca bunu yapın ve o sürede başka bir şey yapmayı planlamayın. Çocuklarınız bölünmemiş dikkatinizi hak ediyor. Yemek pişirirken, araç kullanırken veya başka bir şey yaparken çocuğunuzla konuşmaya çalışırsanız çocuğunuzun kendisi hakkında verebileceği en önemli bilgileri kaçıracaksınız. En azından yalnızca çocuğunuzla zaman geçirmenizi sağlayan bir etkinlik planlayın. Çocuğunuza bölünmemiş bir dikkat gösterdiğinizde, kendisi güvende ve sizin güveninizi kazanmış hissedecektir ve size daha fazla açılma ihtimali var demektir.
Araştırmalar bir çocuğun tutum ve davranışlarının yetiştirildiği çevre tarafından şekillendirildiğini kanıtladı. Çocuğu daha iyi tanımak için, içinde bulunduğu çevreye dikkat etmelisiniz. Araştırmalar çevrenin çocuğun beyin gelişimini etkileyebileceğini de kanıtlıyor. Beyin gelişimi de çocuğun dil gelişimini ve bilişsel becerilerini etkiliyor. Çocuğunuzun davranışı, çoğunlukla çevresinde nasıl insanlar olduğuna ve onlarla nasıl etkileşime girdiğine bağlıdır. Evde ve okulunda yaratılmış olan havayı ölçmek için zaman ayırın. Örneğin, çocuğunuz saldırgansa ya da toplumsallaşmadan uzak duruyorsa bu şekilde davranmasına kimin veya neyin etki ettiğini bilmek isteyebilirsiniz.
Ebeveynler genellikle çocuklarının fizyolojisini biliyor olabilirler ancak çocuk beyninin nasıl çalıştığını bilmiyorlar. Beyin, çocuğun sahip olduğu deneyimlerle şekillenir ve bu durum, farklı durumlara nasıl tepki verdiğini etkiler. Bir çocuğun beyninin nasıl işlediğini anlamak, çocuğun davranışını, karar verme becerisini, sosyal, mantıklı ve bilişsel yeteneklerini öğrenmenize yardımcı olabilir. Yanlış deneyimler, çocuğunuzun zihnine olumsuz tepkiler bırakarak genel gelişimini olumsuz yönde etkileyebilir. Beyninin nasıl çalıştığını bilmek, olumsuz deneyimleri olumlu deneyimlere ya da fırsatlara dönüştürmenize yardımcı olacaktır. Bütün-Beyinli Çocuk kitabının yazarı Daniel J. Siegel’a göre, beynin işlevlerini anlamakla çocuklarınızın sağlıklı bir sosyal ve duygusal yaşam için sağlam bir temel oluşturmalarına ve zor durumlarla baş etmelerine destek olabilirsiniz.
Konuşmak iyidir, ancak çocuğunuzla konuşurken dinlemek önemlidir. Çocuğunuzun konuşmasını sağlamak için bir konuşma başlatın ve sonra ne söylemeye çalıştığını dinleyin. Çocuklar kendilerini açıkça ifade edemeyebilirler, bu yüzden kullandıkları kelimelere ve sözlü olmayan ipuçlarına dikkat etmelisiniz. Şunlara Odaklanın:
Sadece dinlemeyin, aynı zamanda çocuğunuza duyurulduklarını ve ciddiye alındığını bildirin. Dediklerini kabul edin ve ne dediklerini anladığınızı bildirin. Anlamıyorsanız, netlik için sorular sorun. Ancak, çocuğunuzun kapanmasına neden olacak kadar çok konuşmamaya ve çok soru sormamaya dikkat edin.
Çocuklarınız kendilerini birden fazla şekilde ifade edebilirler. Konuşmanın yanı sıra, çocuklar duygularını faaliyetlerle de ifade ederler.
Ne üstüne yazdıklarını veya çizdiklerini ve bunlar hakkında ne hissettiklerini açıklamalarını sağlayın.
Çocuğunuzun konuşmasını istiyorsanız, doğru türde sorular sormanız önemlidir. Konuşmaları, çocuğun ayrıntıları paylaşmaya teşvik edecek açık uçlu sorular yönelterek başlatın.
Çocuğunuzun gelişiminin üstesinden iyi bir şekilde gelmek için çocuk gelişiminin farklı evrelerini anlama konusunda proaktif olun. Kitapları, internet dergileri okumak için zaman ayırın ve size çocuk psikolojisi ve gelişimi hakkında bir fikir verebilecek bir uzmanla konuşun.
Bazen sizinki ile aynı yaşta olan diğer çocukları gözlemlemek çocuğunuzu daha iyi anlamanıza yardımcı olabilir. Bu, çocuğunuzun toplumsal bir ortamda nasıl davrandığını anlamanızı ve kişiliğini belirleyen güçlü ve zayıf yanları tanımanızı sağlayabilir. Bu, çocuğunu yaşındaki her çocuğa kıyaslamanız ve hangisinin daha iyi olduğuna karar vermeniz anlamına gelmez. Ebeveynler, çocuklarının performans yeteneklerini diğer çocuklarla karşılaştırarak tespit etme eğilimindedir. Bununla birlikte, bunun uzun vadede çocuğa olumsuz etkisi olabilir. Karşılaştırma her zaman kötü olmasa da, aşırıya çıkardığınızda tehlikeli olabilir.
Çocuklara ulaşmak için bazen bir çocuk gibi düşünmeniz ve onun gibi davranmanız gerekir. Empati, çocuklarını daha iyi anlamak isteyen ebeveynlerin geliştirmeleri gereken önemli bir özelliktir. Çocuklarınızın size anlattıklarında neler yaşadıklarının farkındasınızdır. Ancak empati kuramıyorsanız, yaşadıklarını anlamaya yaklaşamazsınız bile. İşte empati kurmanın basit yolları:
Uzun süre, çocuklar yetişkinler kadar önemli sayılmadı. Büyüdüklerinde hepsini unutacakları varsayıldığı için değerleri takdir edilmedi. Şimdi, bunun doğru olmadığını biliyoruz; bir çocuğun çocukluk döneminde geçirdiği şey, yetişen kişinin mizacı üzerinde önemli bir etkiye sahiptir. Ebeveyn olarak, çocuğunuzun duygularını ve kapasitesini hafife almamanız gerekir. Duygusal zekâ ya da duygusal bölüm (EQ) kişinin duygularını tanımlama, ifade etme ve kontrol etme becerisidir. Çocuklar eşsiz bir mizaç ile doğarlar. Bazıları açık sözlü ve proaktif olabilirken bazıları utangaç olabilir veya yavaş ısınabilir. Ebeveyn olarak çocuğunuzun EQ'sunu anlama ve onun sağlıklı, duygusal olarak zeki bir yetişkin haline gelmesine destek olma sorumuluğunuz vardır.
Çocuğunuzun her zaman ne istediğini veya nasıl hissettiğini bildiğinizi varsaymayın. İnsanlar çocukları şikayet etmiyorsa, mutlu olduğunu varsayabilirler. Çocukları toplum içinde düzgün davranıyorsa ve öfke nöbetleri geçirmiyorsa çok başarılı ebeveynler olduklarını varsayabilirler. Bu tür varsayımlar yaptığınızda, çocuklarınızı doğru bir şekilde anlayabilmek için kendinizi kapatırsınız, böylece çocuklar için kötü tercihler yaparsınız. Çocuğunuza soru sormak havadaki küçük belirsizlikleri ortadan kaldırır ve siz de meselenin ne olduğunu kesin olarak bilebilirsiniz. Yrd.Doç.Dr.Ömer DOĞRU Aile Danışmanı & İletişim Uzmanı |
372 kez okundu
YorumlarYazı hakkında 28/02/2022 11:43 Yazı için teşekkür ederim hocam. Ne zormuş anne baba olmak , okuduklarimdan sonra anladım ki yolun çok başındayım ve coook eksiğim var😔 .. Ve ben bir süredir çocukların maddi ihtiyaçlarıni karşılamaya vermiştim bütün enerjimi asıl önemsediğimin duyguları olduğunu hatırlattı bu yazı gönülden teşekürler Misafir - Yazı hakkında 28/02/2022 11:42 Yazı için teşekkür ederim hocam. Ne zormuş anne baba olmak , okuduklarimdan sonra anladım ki yolun çok başındayım ve coook eksiğim var😔 .. Ve ben bir süredir çocukların maddi ihtiyaçlarıni karşılamaya vermiştim bütün enerjimi asıl önemsediğimin duyguları olduğunu hatırlattı bu yazı gönülden teşekürler Misafir - Yazı hakkında 28/02/2022 11:42 Yazı için teşekkür ederim hocam. Ne zormuş anne baba olmak , okuduklarimdan sonra anladım ki yolun çok başındayım ve coook eksiğim var😔 .. Ve ben bir süredir çocukların maddi ihtiyaçlarıni karşılamaya vermiştim bütün enerjimi asıl önemsediğimin duyguları olduğunu hatırlattı bu yazı gönülden teşekürler Misafir - Yazı hakkında 28/02/2022 11:42 Yazı için teşekkür ederim hocam. Ne zormuş anne baba olmak , okuduklarimdan sonra anladım ki yolun çok başındayım ve coook eksiğim var😔 .. Ve ben bir süredir çocukların maddi ihtiyaçlarıni karşılamaya vermiştim bütün enerjimi asıl önemsediğimin duyguları olduğunu hatırlattı bu yazı gönülden teşekürler Misafir - Yazı hakkında 28/02/2022 11:42 Yazı için teşekkür ederim hocam. Ne zormuş anne baba olmak , okuduklarimdan sonra anladım ki yolun çok başındayım ve coook eksiğim var😔 .. Ve ben bir süredir çocukların maddi ihtiyaçlarıni karşılamaya vermiştim bütün enerjimi asıl önemsediğimin duyguları olduğunu hatırlattı bu yazı gönülden teşekürler Misafir - Yazı hakkında 28/02/2022 11:41 Yazı için teşekkür ederim hocam. Ne zormuş anne baba olmak , okuduklarimdan sonra anladım ki yolun çok başındayım ve coook eksiğim var😔 .. Ve ben bir süredir çocukların maddi ihtiyaçlarıni karşılamaya vermiştim bütün enerjimi asıl önemsediğimin duyguları olduğunu hatırlattı bu yazı gönülden teşekürler Misafir - Yazı hakkında 28/02/2022 11:41 Yazı için teşekkür ederim hocam. Ne zormuş anne baba olmak , okuduklarimdan sonra anladım ki yolun çok başındayım ve coook eksiğim var😔 .. Ve ben bir süredir çocukların maddi ihtiyaçlarıni karşılamaya vermiştim bütün enerjimi asıl önemsediğimin duyguları olduğunu hatırlattı bu yazı gönülden teşekürler Misafir - Yazı hakkında 28/02/2022 11:41 Yazı için teşekkür ederim hocam. Ne zormuş anne baba olmak , okuduklarimdan sonra anladım ki yolun çok başındayım ve coook eksiğim var😔 .. Ve ben bir süredir çocukların maddi ihtiyaçlarıni karşılamaya vermiştim bütün enerjimi asıl önemsediğimin duyguları olduğunu hatırlattı bu yazı gönülden teşekürler Misafir - Yazı hakkında 28/02/2022 11:41 Yazı için teşekkür ederim hocam. Ne zormuş anne baba olmak , okuduklarimdan sonra anladım ki yolun çok başındayım ve coook eksiğim var😔 .. Ve ben bir süredir çocukların maddi ihtiyaçlarıni karşılamaya vermiştim bütün enerjimi asıl önemsediğimin duyguları olduğunu hatırlattı bu yazı gönülden teşekürler Misafir - Yazı hakkında 28/02/2022 11:41 Yazı için teşekkür ederim hocam. Ne zormuş anne baba olmak , okuduklarimdan sonra anladım ki yolun çok başındayım ve coook eksiğim var😔 .. Ve ben bir süredir çocukların maddi ihtiyaçlarıni karşılamaya vermiştim bütün enerjimi asıl önemsediğimin duyguları olduğunu hatırlattı bu yazı gönülden teşekürler Misafir - Yazı hakkında 28/02/2022 11:34 Yazı için teşekkür ederim hocam. Ne zormuş anne baba olmak , okuduklarimdan sonra anladım ki yolun çok başındayım ve coook eksiğim var😔 .. Ve ben bir süredir çocukların maddi ihtiyaçlarıni karşılamaya vermiştim bütün enerjimi asıl önemsediğimin duyguları olduğunu hatırlattı bu yazı gönülden teşekürler Misafir - Yazı hakkında 28/02/2022 11:27 Yazı için teşekkür ederim hocam. Ne zormuş anne baba olmak , okuduklarimdan sonra anladım ki yolun çok başındayım ve coook eksiğim var😔 .. Ve ben bir süredir çocukların maddi ihtiyaçlarıni karşılamaya vermiştim bütün enerjimi asıl önemsediğimin duyguları olduğunu hatırlattı bu yazı gönülden teşekürler Misafir - Yazı hakkında 28/02/2022 11:59 Yazı için teşekkür ederim hocam. Ne zormuş anne baba olmak , okuduklarimdan sonra anladım ki yolun çok başındayım ve coook eksiğim var😔 .. Ve ben bir süredir çocukların maddi ihtiyaçlarıni karşılamaya vermiştim bütün enerjimi asıl önemsediğimin duyguları olduğunu hatırlattı bu yazı gönülden teşekürler Misafir - Yazı hakkında 28/02/2022 11:09 Yazı için teşekkür ederim hocam. Ne zormuş anne baba olmak , okuduklarimdan sonra anladım ki yolun çok başındayım ve coook eksiğim var😔 .. Ve ben bir süredir çocukların maddi ihtiyaçlarıni karşılamaya vermiştim bütün enerjimi asıl önemsediğimin duyguları olduğunu hatırlattı bu yazı gönülden teşekürler Misafir - Yazı hakkında 28/02/2022 11:09 Yazı için teşekkür ederim hocam. Ne zormuş anne baba olmak , okuduklarimdan sonra anladım ki yolun çok başındayım ve coook eksiğim var😔 .. Ve ben bir süredir çocukların maddi ihtiyaçlarıni karşılamaya vermiştim bütün enerjimi asıl önemsediğimin duyguları olduğunu hatırlattı bu yazı gönülden teşekürler Misafir - Yazı hakkında 28/02/2022 11:09 Yazı için teşekkür ederim hocam. Ne zormuş anne baba olmak , okuduklarimdan sonra anladım ki yolun çok başındayım ve coook eksiğim var😔 .. Ve ben bir süredir çocukların maddi ihtiyaçlarıni karşılamaya vermiştim bütün enerjimi asıl önemsediğimin duyguları olduğunu hatırlattı bu yazı gönülden teşekürler Misafir - Yazı hakkında 28/02/2022 11:09 Yazı için teşekkür ederim hocam. Ne zormuş anne baba olmak , okuduklarimdan sonra anladım ki yolun çok başındayım ve coook eksiğim var😔 .. Ve ben bir süredir çocukların maddi ihtiyaçlarıni karşılamaya vermiştim bütün enerjimi asıl önemsediğimin duyguları olduğunu hatırlattı bu yazı gönülden teşekürler Misafir - Yazı hakkında 28/02/2022 11:09 Yazı için teşekkür ederim hocam. Ne zormuş anne baba olmak , okuduklarimdan sonra anladım ki yolun çok başındayım ve coook eksiğim var😔 .. Ve ben bir süredir çocukların maddi ihtiyaçlarıni karşılamaya vermiştim bütün enerjimi asıl önemsediğimin duyguları olduğunu hatırlattı bu yazı gönülden teşekürler Misafir - Yazı hakkında 28/02/2022 11:08 Yazı için teşekkür ederim hocam. Ne zormuş anne baba olmak , okuduklarimdan sonra anladım ki yolun çok başındayım ve coook eksiğim var😔 .. Ve ben bir süredir çocukların maddi ihtiyaçlarıni karşılamaya vermiştim bütün enerjimi asıl önemsediğimin duyguları olduğunu hatırlattı bu yazı gönülden teşekürler Misafir - Yazı hakkında 28/02/2022 11:08 Yazı için teşekkür ederim hocam. Ne zormuş anne baba olmak , okuduklarimdan sonra anladım ki yolun çok başındayım ve coook eksiğim var😔 .. Ve ben bir süredir çocukların maddi ihtiyaçlarıni karşılamaya vermiştim bütün enerjimi asıl önemsediğimin duyguları olduğunu hatırlattı bu yazı gönülden teşekürler Misafir - Yazı hakkında 28/02/2022 11:08 Yazı için teşekkür ederim hocam. Ne zormuş anne baba olmak , okuduklarimdan sonra anladım ki yolun çok başındayım ve coook eksiğim var😔 .. Ve ben bir süredir çocukların maddi ihtiyaçlarıni karşılamaya vermiştim bütün enerjimi asıl önemsediğimin duyguları olduğunu hatırlattı bu yazı gönülden teşekürler Misafir - Yazı hakkında 28/02/2022 11:08 Yazı için teşekkür ederim hocam. Ne zormuş anne baba olmak , okuduklarimdan sonra anladım ki yolun çok başındayım ve coook eksiğim var😔 .. Ve ben bir süredir çocukların maddi ihtiyaçlarıni karşılamaya vermiştim bütün enerjimi asıl önemsediğimin duyguları olduğunu hatırlattı bu yazı gönülden teşekürler Misafir - Yazı hakkında 28/02/2022 11:08 Yazı için teşekkür ederim hocam. Ne zormuş anne baba olmak , okuduklarimdan sonra anladım ki yolun çok başındayım ve coook eksiğim var😔 .. Ve ben bir süredir çocukların maddi ihtiyaçlarıni karşılamaya vermiştim bütün enerjimi asıl önemsediğimin duyguları olduğunu hatırlattı bu yazı gönülden teşekürler Misafir - |